Büşra Yılmaz

fizyanka@gmail.com

GÜNEŞTEN GELEN MENTAL SAĞLIK

Son yıllarda yapılan çalışmalar, D vitamini eksikliğinin depresyon, anksiyete ve bilişsel işlev bozuklukları ile ilişkili olabileceğini göstermektedir.

138

HAVANIN KAPALI VE GÜNEŞLİ OLMADIĞI ZAMANLARDA KENDİMİZİ NEDEN DAHA KARAMSAR VE DEPRESYONDA HİSSEDERİZ?

Son yıllarda yapılan çalışmalar, D vitamini eksikliğinin depresyon, anksiyete ve bilişsel işlev bozuklukları ile ilişkili olabileceğini göstermektedir.

D vitamini reseptörlerinin yüksek olduğu bölgelerden biri olan beynimizin D vitamini ile etkileşimi, duygusal ve bilişsel fonksiyonları etkileyebilir. D vitamini ile nöro-transmitter üretimi sağlanırken, beyindeki nöro-inflamasyon ve genel beyin sağlığı arasındaki bağlantı üzerinde de olumlu yönde etkisi vardır.

D vitamini eksikliği, serotonin, dopamin ve diğer nöro-transmitterlerin düzeylerini etkileyebilir.

Serotonin, ruh halini dengeleyen ve düzenleyen, mutluluk ve huzur hissiyle ilişkilendirilen bir nöro-transmitterdir. D vitamini eksikliği, beyin fonksiyonları üzerinde olumsuz bir etki yaratarak serotonin seviyelerini düşürebilir, bu da depresif belirtilerin ortaya çıkmasına yol açabilir.

Ayrıca, merkezi sinir sistemi üzerindeki enflamasyon süreçlerini modüle ederek, nöro-inflamasyon, konsantrasyon ve odaklanma problemleri, anksiyete, depresyon gibi hastalıkların gelişmesinde önemli bir rol oynar.

2020 yılında yapılan bir meta-analize göre, D vitamini düzeylerinin düşük olduğu depresyon hastalarında D vitamini takviyelerinin semptomları iyileştirdiğini bulmuştur. Araştırmacılar, D vitamini seviyelerinin yükseltilmesinin, depresyon tedavisinde antidepresanlarla birlikte kullanılan etkili bir tedavi stratejisi olabileceğini öne sürmüşlerdir.[1]

Bir diğer çalışmada, D vitamini takviyelerinin depresyonlu ve anksiyetesi olan bireylerde, özellikle düşük D vitamini seviyelerine sahip olanlarda, klinik olarak anlamlı iyileşmeler sağladığı gözlemlenmiştir. Bu çalışmada, özellikle D3 takviyesiyle anksiyete semptomlarında azalma görüldüğü ve D vitamini seviyeleri yükseldiğinde, depresif belirtilerin azalması ve genel ruh halinin iyileşmesi tespit edilmiştir.[2]

Dikkat Eksikliği ve DEHB Üzerine Etkisi

D vitamini eksikliği olan çocuklarda özellikle hiperaktivite bozukluğu (DEHB) ile dikkat eksikliği semptomlarının daha şiddetli olduğu bulunmuş ve D vitamini takviyesinin bu semptomları iyileştirdiği gözlemlenmiştir.

  • [1] Zhao, F., Guo, L., Wang, X., & Zhang, Y. (2021). Correlation of oxidative stress-related biomarkers with postmenopausal osteoporosis: a systematic review and meta-analysis. Archives of osteoporosis, 16, 1-10.
  • [2] Balkić Widmann, J., Dimitrijević, I., Radoš, I., & Banjari, I. THE NEW ARMENIAN MEDICAL JOURNAL.