Tavla, iki kişi arasında oynanan, zar atarak taşları hareket ettirilen ve rakibin taşlarını yemeye çalışan bir zeka ve şans oyunudur. Tavla, dünyanın en eski oyunlarından biri olup, Türkiye’de de çok popülerdir. Peki tavla nasıl oynanır? Tavla kuralları nelerdir? Tavla stratejileri nasıl geliştirilir? Bu yazıda, tavla oynamak isteyenler için tüm detayları anlatacağız.
Tavla oynamak için, bir tavla tahtası, 15 beyaz ve 15 siyah taş, iki zar ve bir zar kadehi gereklidir. Tavla tahtası, 24 adet üçgen şeklinde bölümden oluşur. Bu bölümlere pul denir. Pul sayısı, taş sayısı ve zar sayısı, tavlanın 24 saatlik bir günü temsil ettiği için bu şekildedir.
Tavla tahtasının ortasında, ikiye bölünmüş bir çubuk vardır. Bu çubuğa bar denir. Bar, rakibin yediği taşların konulduğu yerdir. Tavla tahtasının dört köşesinde ise, taşların toplandığı bölümler vardır. Bu bölümlere kasa denir. Kasa, taşların güvenli olduğu ve zar atmadan hareket ettirilebileceği yerdir.
Tavla kurulumu şu şekildedir: Her oyuncu, kendi kasasına beş taş, rakibinin kasasının karşısındaki pulun üzerine iki taş, ortadaki altıncı pulun üzerine üç taş ve ortadaki on üçüncü pulun üzerine beş taş yerleştirir. Böylece her oyuncunun 15 taşı olur. Taşların yerleştirilmesi sırasında, tahtanın sağ üst köşesindeki kasa, beyaz oyuncunun kasası, sol alt köşedeki kasa ise siyah oyuncunun kasasıdır.
Tavla oynamaya başlamak için, her oyuncu birer zar atar. Zarları büyük atan oyuncu, oyunu başlatır. Oyuncu, attığı zarların gösterdiği sayı kadar, kendi taşlarını saat yönünün tersine doğru hareket ettirir. Örneğin, oyuncu 3 ve 5 attıysa, bir taşını üç pul ileri, diğer taşını da beş pul ileri götürebilir. Ya da aynı taşı sekiz pul ileri götürebilir. Oyuncu, zar atmadan taşlarını hareket ettiremez.
Oyuncu, taşlarını boş pul ya da kendi taşlarının olduğu pul üzerine götürebilir. Eğer rakibin tek taşı olduğu bir pul varsa, oyuncu kendi taşını oraya götürerek, rakibin taşını yiyebilir. Yenen taş, bar üzerine konur. Bar üzerinde taş olan oyuncu, zar atarak o taşı tekrar oyuna sokmaya çalışır. Oyuncu, bar üzerindeki taşları oyuna sokmadan, diğer taşlarını hareket ettiremez.
Oyuncu, kendi kasasına giren taşlarını, zar atarak dışarı çıkarmaya çalışır. Bu işleme taş dökmek denir. Oyuncu, taş dökerken, zarın gösterdiği sayı kadar taş çıkarabilir. Örneğin, oyuncu 4 ve 6 attıysa, dört ve altıncı puldaki taşlarını dışarı çıkarabilir. Ya da aynı puldaki bir taşı on pul ileri götürebilir. Oyuncu, kendi kasasına girmeyen taşları dışarı çıkaramaz.
Oyuncu, zar atarak taşlarını hareket ettiremediği zaman, pas geçer. Oyuncu, aynı sayıyı gösteren iki zar attığı zaman, çift atar. Çift atan oyuncu, zarın gösterdiği sayıyı iki katına çıkararak oynar. Örneğin, oyuncu 2 ve 2 attıysa, dört tane iki oynamış olur.
Oyunun amacı, ilk olarak tüm taşlarını dışarı çıkaran oyuncunun galip gelmesidir. Oyun sırasında, oyuncular arasında bahis de yapılabilir. Bahis yapmak için, tavla tahtasının yanında bulunan bir küp kullanılır. Bu küpe dublaj küpü denir. Dublaj küpü, bahsin kaç katına oynandığını gösterir. Dublaj küpünün üzerinde 2, 4, 8, 16, 32 ve 64 sayıları vardır.
Oyun başlarken, dublaj küpü 1 olarak ortaya konur. Oyun sırasında, herhangi bir oyuncu, sırası geldiğinde, dublaj küpünü alarak, rakibine dublaj teklif edebilir. Dublaj teklif eden oyuncu, bahsi iki katına çıkarmak ister. Rakip oyuncu, dublajı kabul ederse, dublaj küpünü alır ve üzerindeki sayıyı iki katına çevirir. Böylece oyun, dublaj küpünün gösterdiği sayı kadar bahse devam eder. Rakip oyuncu, dublajı reddederse, oyunu kaybeder ve dublaj küpünün gösterdiği sayı kadar bahsi öder.
Dublaj küpünü alan oyuncu, daha sonra sırası geldiğinde, dublaj küpünü tekrar rakibine teklif edebilir. Böylece bahis, her dublaj teklifinde iki katına çıkar. Dublaj küpü, sadece oyuncunun sırası geldiğinde teklif edilebilir. Ayrıca, dublaj küpü teklif edildikten sonra, zar atılmadan önce kabul ya da reddedilmelidir.
Tavla oynamak, hem şansa hem de zekaya bağlıdır. Zarların ne geleceğini bilemezsiniz, ancak taşlarınızı nasıl hareket ettireceğinizi planlayabilirsiniz. Tavla stratejileri, oyuncunun oyun tarzına, rakibin durumuna ve oyunun gidişatına göre değişebilir. Ancak, genel olarak bazı tavla stratejileri şunlardır:
Tavla nasıl oynanır konusunda, temel kuralları ve stratejileri anlattık. Tavla oynamak, hem eğlenceli hem de zihin açıcı bir aktivitedir. Tavla oynamak isteyenler, bu yazıdaki bilgileri uygulayarak, tavla oyununu daha iyi öğrenebilir ve geliştirebilir. Tavla oynamak için, bir tavla tahtası, taşlar, zarlar ve bir rakip yeterlidir.
(HABER MERKEZİ)
