Tarihte Bugün: 15 Aralık

15 Aralık’ta tarihe iz bırakmış birçok olay gerçekleşti. Bu olaylar bilimden politikaya, sanattan spora kadar geniş bir yelpazede yer alıyor. Öne çıkan bazı gelişmeler şunlardır:

1970: Sovyet uzay aracı Venera 7, Venüs gezegenine ulaşan ilk uzay sondası olarak tarihe geçti. Bu misyon, başka bir gezegenden ilk kez Dünya'ya veri göndermeyi başardı ve uzay araştırmalarında dönüm noktası oldu.

1990: Kırgızistan, Sovyetler Birliği'nden ayrılarak bağımsızlığını ilan etti. Bu, Orta Asya’da önemli bir siyasi dönüşüm sürecinin parçasıydı.

2000: Afyonkarahisar’da 5,8 büyüklüğündeki bir deprem meydana geldi. Deprem sonucunda 45 kişi hayatını kaybetti ve 172 kişi yaralandı. Aynı yıl Bitlis’te bir askeri helikopter kazası yaşandı.

Yaşar Kemal'in Pasaport Krizi (1972): Ünlü yazar, bir uluslararası toplantıya katılamadı çünkü pasaportu verilmemişti. Kamuoyu baskısı sonucu 15 gün sonra pasaportuna kavuştu.

Naim Süleymanoğlu (1986): Olimpiyat şampiyonu halterci, bugün Türk vatandaşı oldu. Bu, Türk spor tarihinde önemli bir dönüm noktasıydı.

Doların Dört Haneli Rakamı Görmesi (1987): Türkiye tarihinde Amerikan doları, ilk kez 1.000 TL’yi aştı. Bu durum, Türkiye'nin ekonomik krizinin bir yansımasıydı.

Mavi Akım Anlaşması (1997): Türkiye ile Rusya arasında doğalgaz taşımak için yapılan Mavi Akım Projesi anlaşması, enerji alanında stratejik bir adım olarak kabul edilir.

Vilhelm Thomsen ve Orhun Yazıtları (1893): Danimarkalı bilim insanı, Orhun alfabesini çözerek Türk tarihi ve kültürü için büyük bir keşfe imza attı.

Tarihte Bugün Yaşanan Olaylar

• 1256 İran'da bulunan haşhaşîlerin Alamut kalesi, Hülagû Han ordusu tarafından yok edildi.
• 1574 III. Murat 12. Osmanlı padişahı olarak tahta çıktı.
• 1840 Napolyon Bonapart'ın naaşı, St. Helene Adası'ndan Paris'e getirilerek Invalides'e gömüldü.
• 1890 Amerikan yerli kabilelerinden Titan Dakotaları'nın şefi Oturan Boğa (Tatanka Iyotake), ABD'nin harekete geçirdiği yerel polis ve askerler tarafından öldürüldü.
• 1893 Wilhelm Ludwig Thomsen, Danimarka Kraliyet İlimler Akademisinde sunduğu bildiriyle Orhun alfabesini çözdüğünü ve Orhun Kitabeleri'ni okuduğunu bilim dünyasına açıkladı.
• 1923 Türkiye - Macaristan dostluk antlaşması İstanbul’da imzalandı
• 1934 Bingöl'de 4.9 büyüklüğündeki depremde 12 kişi öldü.
• 1936 Ankara'da 19 Mayıs Stadyumu, Başbakan İsmet İnönü'nün söylevi ile açıldı.
• 1939 Rüzgar Gibi Geçti filmi Atlanta'da (ABD) gösterime girdi.
• 1941 769 Rumen Yahudisi yolcusuyla Filistin'e giden Struma gemisi, İstanbul'a geldi. Geminin yolcu indirmesi yasaklandı.
• 1948 TBMM'de Sivas Kongresi'ne seçilen Temsil Heyeti üyeleriyle TBMM'nin birinci döneminde bulunan üyelere vatan-ı hizmet tertibinden aylık bağlanması hakkında kanun kabul edildi.
• 1948 Fransa ilk nükleer reaktörün kuruluş çalışmalarına başladı.
• 1949 Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO)'nün İstanbul bürosu açıldı.
• 1954 Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) kuruldu.
• 1957 Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Yunanistan'ın Kıbrıs tezini reddetti.
• 1958 Adalet Bakanı Esat Budakoğlu, 4 yıl içinde basın suçundan 238 gazetecinin mahkûm olduğunu açıkladı.
• 1960 Erzurum'da radyo istasyonu açıldı.
• 1960 I. Baudouin kraliçe Fabiola adını alan Fabiola de Mora y Aragón ile evlendi. Evlilik töreni Brüksel'deki Saint-Michel-et-Gudule katedralinde yapıldı ve Belçika'da ilk kez olmak üzere televizyonda yayınlandı.
• 1970 Sovyet uzay sondası Venera 7 Venüs gezegenine ulaştı ve etrafında 23 dakika dolanarak Dünya'ya bilgi gönderdi.
• 1970 Polonya'da işçiler ayaklandı.
• 1972 Yaşar Kemal, pasaport verilmediği için uluslararası bir toplantıya gidemedi. Tepkiler üzerine, yazara 15 gün sonra pasaport verildi.
• 1986 Olimpiyat şampiyonu halterci Naim Süleymanoğlu, Türk vatandaşı oldu.
• 1987 Cumhuriyet tarihinde dolar, resmen ilk kez dört haneli rakama ulaştı. Merkez Bankası Amerikan Dolarının satış kurunu 1.300 liraya yükseltti.
• 1989 Romanya'da, devlet başkanı Nicolay Çavuşesku'nun devrilmesine kadar gidecek olan halk ayaklanması başladı.
• 1990 Kırgızistan bağımsızlığını ilan etti.
• 1996 Türkiye tarihinin o güne kadarki en büyük ikramiyesi bir Sayısal Loto talihlisine çıktı: 211 milyar lira.
• 2000 Bitlis'in Tatvan ilçesi yakınında 6. Zırhlı Tugay Komutanlığına ait askeri helikopter düştü. Kazada 2 asker şehit oldu, 5 asker yaralandı.
• 2000 Afyonkarahisar ve çevresinde büyüklüğü 5.8 olan depremde 6 kişi öldü, 42 kişi yaralandı.
• 2000 Çernobil reaktör kazasının ardından nükleer santralin çalışması durduruldu.

Tarihte Bugün Doğanlar

• 37 Neron, Roma imparatoru (ö. 68)
• 130 Lucius Verus, Roma imparatoru (ö. 169)
• 1832 Alexandre Gustave Eiffel, Eiffel Kulesi’nin yaratıcısı, Fransız mühendis
• 1852 Henri Becquerel, Fransız nobel ödüllü (1903) fizikçi
• 1859 Ludwik Lejzer Zamenhof, göz doktoru, filolog ve dünyada en çok kullanılan yapay dil olan Esperanto'nun yaratıcısıdır.
• 1882 Fernando Tambroni, (ö 18 Şubat 1963) İtalyan Hristiyan-Demokrat politikacı ve 1960 yılının dört ayı süresince İtalya Başbakanı
• 1907 Oscar Niemeyer, Brezilyalı ünlü bir mimar
• 1913 Roger Gaudry, Kanadalı bilimadamı (ö. 2001)
• 1918 Ahmet Ben Bella, Cezayir bağımsızlık savaşı lideri
• 1920 Ahmet Tarık Tekçe, sinema oyuncusu (ö. 4 Ekim 1964).
• 1924 Ruhi Sarıalp, Olimpiyatlarda Üç adım atlamada mücadele etmiş Türk atletidir
• 1971 Necati Şaşmaz,Kurtlar Vadisi dizisinin başrol oyuncusu.
• 1977 Mehmet Aurelio, Brezilya asıllı Türk futbolcu
• 1979 Adam Brody, ABD'li aktör.
• 1980 Alexandra Stevenson, ABD'li profesyonel tenis oyuncusu.
• 1982 Matias Emilio Delgado Arjantinli futbolcu
• 1984 Véronique Mang, Fransız atlet

Tarihte Bugün Ölenler

• 1072 Alp Arslan, Selçuklu hükümdarı (d. 1029)
• 1574 II. Selim, Osmanlı padişahı (d. 1524)
• 1675 Johannes Vermeer (ya da Jan Vermeer); Hollandalı bir ressam (d. 31 Ekim 1632)
• 1890 Oturan Boğa (Yerli dilinde: Tatanka Iyotake); (d. 1831), ABD ordularına karşı savaşan son Yerli kabile şefi
• 1925 Süleyman Sırrı Bey Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk iki ve dördüncü hükümetlerinde Nafia Vekilliği (Bayındırlık Bakanlığı) yapmış siyasetçi (d. 1874)
• 1944 Glenn Miller, ABD'li caz müzisyeni (d. 1904)
• 1958 Wolfgang Pauli, Avusturyalı nobel ödüllü (1900) fizikçi
• 1962 Charles Laughton, İngiliz oyuncu (d. 1 Temmuz, 1899)
• 1966 Walt Disney, ABD'li çizgi film animatörü, film yapımcısı (1901)
• 1974 Anatole Litvak, Ukrayna doğumlu uluslararası film yönetmeni ve yapımcısı (d. 1902)
• 1989 Ali Şen, sinema ve tiyatro oyuncusu (d. 1918)
• 1989 Andrey Saharov, Sovyet nükleer fizikçi, insan hakları savunucusu ve Nobel Barış ödülü sahibi (d. 1921)
• 1991 Vasili Zaytsev, Sovyet keskin nişancı.(d. 1915)
• 1992 Adnan Öztrak, TRT'nin kurucularından ve ilk genel müdürü (d. 1915)
• 2004 Şükran Kurdakul, Türk şair ve yazar (d. 1927)
• 2010 Nijat Özön, Türk dilci, sinema tarihçisi ve çevirmen (d. 1927)
• 2011 Sönmez Atasoy, sinema ve tiyatro oyuncusu (d. 1944)