Büryan (Perive) Nedir? Türkiye’nin En Lezzetli Et Yemeği Nasıl Yapılır?

Büryan (perive), Türkiye’nin birçok yerinde yapılan fakat daha çok Siirt ve Bitlis yöresine ait bir et yemeğidir. Arapça’da perive olarak da adlandırılan bu yemek, kuyu kebabının bir türevidir. Kuzu etinin özel bir yöntemle kuyuda pişirilmesiyle elde edilen büryan, Türk mutfağının dünyada da bilinen en lezzetli et yemeği çeşitlerinden birisidir. Peki büryan nasıl yapılır? Büryanın çeşitleri nelerdir? Büryanın tarihçesi ve kültürel önemi nedir? Bu yazımızda sizlere büryan hakkında merak ettiğiniz her şeyi anlatacağız.

1302

Büryan Nasıl Yapılır?

Büryan yapmak zor ve zahmetli bir iştir. Büryan, kuzunun bütününün (organları alınmış şekilde) yaklaşık 2-3 metre derinliğinde çamur ile kapağı kapatılmış bir kuyuda odun ateşi ile pişirilmesi ile olur. Kızgın kuyularda pişirilen büryan genelde yazın tüketilen bir et yemeğidir. Et çengellerle önceden kızdırılan yeraltı kuyularına sarkıtılır ve kuyunun ağzı kapatılır. Kuyudan alınan pişmiş etler askılarda satışa sunulur. Kemikli ve kemiksiz çeşitleriyle servis edilir. Ayrıca kuzunun yağlı, yağsız veya orta yağlı kısımlarından da tercih edilebilir. Büryan, pide ile servis edilir. Pişme esnasında etin yağı, kazanın içine damlayarak, kuyu içerisinde duman oluşmadan etin daha lezzetli pişmesi sağlanır. Ortalama 2-2.5 saat sonra pişen kemiksiz etler, kuyudan çıkarılarak tezgâh üstüne asılır. Bıçak ile istenilen miktar kadar kesilerek tartılır ve kuşbaşı büyüklüğünde pide ekmek üzerine doğranarak, tuzlanıp taş fırında ısıtıldıktan sonra servis yapılır. Ortalama 3-3.5 saat sonra, kazan kuyudan çıkarılarak, pişen kemikli etler bir tepsi içerisinde tezgâha konur ve istenilen miktar kadar tartılarak, pide ekmek üzerinde tuzlanıp, taş fırında ısıtılarak servis yapılır.

Büryanın Çeşitleri Nelerdir?

Büryan, Türkiye’nin değişik yörelerinde farklı şekillerde yapılan bir kebap çeşididir. Ancak esas itibariyle büryan, Bitlis ve Siirt yöresinin bir et yemeği olarak bilinir. Bitlis ve Siirt arasında büryan yapımında bazı farklılıklar görülür. Bitlis büryanı, yöresel olarak hevur denilen tekenin eti kaya tuzu ile tuzlanıp, dilimlenerek sonrasında kor haline getirilmiş tandıra konulan su dolu kabın üstüne çengellerle sarkıtılarak ve üstünün de hava almayacak şekilde kapatılarak pişirilen yöresel bir yemektir. Bitlis büryanı Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır. Siirt büryanı ise, kuzu etinin (yarım gövde) but ve kol kısmı ayrıldıktan sonra, leğen kemiği bırakılarak diğer kemiklerden sıyrılır. Kemikli etler, kuyuya yerleşebilecek büyüklükte kulplu kazan içerisine konur, su ilave edilerek köz üzerine yerleştirilir. Kemiksiz etler, çember şeklinde bulunan demire yerleştirilmiş çengellere, 10-15 tane yarım gövde, leğen kemiğinden asılır ve kuyu içerisine havada kalacak şekilde, duvarlara değmeden daldırılır, kuyunun üstü metal kapak ile kapatılarak kenarları çamur ile sıvanır.

(HABER MERKEZİ)
Paylaş