Üç bin yıllık miras: Eflatunpınar Hitit Su Anıtı

Milattan önce 13. yüzyılda Hititler tarafından inşa edilen Eflatunpınar Hitit Su Anıtı, Hitit döneminin önemli eserlerinden biri olarak dikkat çekiyor. Anıtın bulunduğu alan, milattan önce 2. binyılda kullanılan ticaret yollarından birinin üzerinde yer alıyor. Yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çeken Eflatunpınar Hitit Su Anıtı, 2014 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne "Hitit Kutsal Su Tapınağı" olarak dahil edildi. Eflatunpınar Hitit Anıtı'nın Beyşehir'in Sadıkhacı Mahallesi'nde bulunduğunu belirten Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Murat Turgut, "Günümüzden yaklaşık olarak 3 bin 275 yıl önce yapılmış olan bir su anıtıdır. Yapılış amacına baktığımız zaman Hititler su inancına büyük bir önem vermekteydiler ve temiz suya ulaşmayı kendileri için çok önemli olarak arz etmişlerdir. Bundan dolayı Hititler temiz su kaynaklarını kutsamışlar ve bunların etrafına çeşitli anıtlar yapmışlardır. Bu anıtları Hitit ülkesinin birçok yerinde görebilmekteyiz ama anıtların en çok yoğun olduğu yerlerden birisi de Konya olmuştur. Konya'da birçok Hitit su anıtı ile ilgili eserimiz bulunmaktadır. Bu anıtlardan en önemlilerinden birisini de Eflatunpınar Hitit Anıtı olarak söyleyebiliriz" dedi.

"Hititler bu anıtla birlikte hem siyasi hem de dini propagandasını gerçekleştirmişler"

Eflatunpınar Hitit Anıtı içeriğine bakıldığı zaman anıtın en altında 5 tane dağ tanrısı figürü görüldüğünü, bunların 3'ünün delikli olarak yapıldığını söyleyen Doç. Dr. Murat Turgut, "Bunlar dağların içerisinden çıkan suları temsil etmektedir. Yani dağlardaki su kaynaklarını bizlere temsil etmektedir. Daha sonrasında kenardaki iki figür ise doğrudan dağ tanrısını temsil etmektedir. Bunların üzerinde ise fırtına tanrısı ve güneş tanrıçası temsilini görmekteyiz ve Hitit dininin burada bir propagandasını bize yansıtmaktadır. Daha sonra da bunların yanlarında üst tarafında da demonlar yani cin adını verdiğimiz varlıkların tasvirleri bulunmaktadır. Bunlar yukarıya doğru kaldırılmış güneş diskini tutmaktadırlar. Anıtın en yukarısında ise yine bir kanatlı güneş diskimiz bulunmaktadır. Bu da artık dünyanın hakimi sembolü anlamına gelen Mısırlar tarafından kullanılan daha sonra Hititler, Asurlular, Babiller sonraki dönemlerde Persler ve Urartular tarafından kullanılmış olan dünyanın hakimi anlamına gelen bir semboldür. Hititler bu anıtla birlikte hem siyasi hem de dini propagandasını gerçekleştirmişler" ifadelerini kullandı.

"Günümüzden 3 bin 275 yıl öncesine aittir"

Hititlerin bu anıtı neden yaptığını açıklayan Doç. Dr. Murat Turgut, "Anıtın yapıldığı tarihe baktığımız zaman Hitit Kralı 4. Tuthaliya döneminde tarihlendirilmektedir. Bu da yaklaşık olarak günümüzden 3 bin 275 yıl öncesine aittir. Bu dönemde Anadolu'da büyük bir kuraklığın yaşandığı bilinmektedir. Eflatunpınar Hitit Anıtı'nın sağ tarafının hemen çaprazında iki tane temiz su kaynağımız bulunmaktadır. Bu su kaynağı bölge için oldukça önemli olmuş ve temiz su ihtiyacının karşılanmasında büyük öneme sahip olmuştur. Hititler de bu kuraklık döneminde bu şekilde su kaynaklarını anıtsallaştırmışlardır. Eflatunpınar Hitit Anıtı'nın da bu şekilde yapılmış bir anıt olduğunu düşünmekteyiz. Ayrıca anıtın bulunduğu bölge zaten milattan önce 2. binyılda kullanılmış olan yol güzergahı üzerinde yer almaktadır. Hititlerin burayı siyasi ve dini propagandalarını gerçekleştirdikleri kutsal bir mekan olarak oluşturduklarını söyleyebiliriz" diye konuştu.