Ekmek, Türk mutfağının vazgeçilmez bir parçasıdır. Her yörenin kendine has ekmek çeşitleri vardır. Ancak hiçbir ekmek, Giresun’un golit ekmeği kadar ilginç ve sıra dışı değildir. Golit ekmeği, 4 günde imece usulü ile hazırlanan, 2 yıl boyunca bozulmadan dayanan, kıtır kıtır bir dokuya sahip, simit şeklinde bir ekmektir. Giresun ve Ordu çevrelerinde sıklıkla tüketilen bu ekmek, geçmişi asırlar öncesine dayanan yöresel bir lezzettir. Peki, golit ekmeği nasıl yapılır, neden bu kadar uzun süre dayanır, nasıl yenir ve nerede bulunur? İşte, golit ekmeği hakkında merak ettiğiniz her şey…
Golit ekmeği yapmak, bildiğimiz ekmek yapmaktan çok daha farklı ve zahmetli bir süreçtir. Golit ekmeği yapımı, taş fırının içine kalın odunların atılmasıyla başlar. Odunlar köz haline gelene kadar su ve maya ile hazırlanan hamur unlanır. Ardından özel tahta kaşıklarla örtüye dizilen hamurlar kısa süre bekletilir. Sonra hamurlar yuvarlanarak simit şekline getirilir ve fırına atılır. Uzun süreler alan pişme işleminin sonunda golit ekmekleri bir süre çıkarılır, ardından karıştırılıp tekrar fırına gönderilir. Bu şekilde 4 gün boyunca ara ara karıştırılarak fırında kurutulur.
Golit ekmeğinin bu kadar uzun süre dayanmasının sebebi, fırında iyice kurutulması ve hava almayan çuval ya da torbaların içinde saklanmasıdır. Bu sayede, golit ekmeği 2 yıla kadar bozulmadan kalabiliyor. Golit ekmeği, geçmişte kış aylarında ekmek sıkıntısı çeken köylüler tarafından bulunmuş bir yöntemdir. Bu ekmek sayesinde, köylüler uzun süre ekmek yapmaya gerek duymadan, kuru ekmeklerini ıslatarak yiyebiliyorlardı.
Golit ekmeği, kıtır kıtır bir dokuya sahip olduğu için, suda ıslatılarak yenir. Ancak suda uzun süre bekletmemek, hemen ıslatıp çıkarmak gerekir. Bu şekilde ıslatıldığında, golit ekmeği çıtır çıtır, taze ekmeğe benzer bir tada sahip olur. Golit ekmeği, genellikle peynir, zeytin, bal, kaymak gibi kahvaltılıklarla birlikte yenir. Ayrıca, çorba, yahni, kavurma gibi yemeklerin yanında da tüketilir.
Golit ekmeği, Giresun’un yöresel lezzetlerinden biri olduğu için, şehirde golit ekmeği yapan yerler bulmak mümkündür. Özellikle Giresun’un Şebinkarahisar ilçesinde, bu işi sürdürmeye kararlı olanlar vardır. Şehrin gelenekselleşmiş lezzetlerinin başında gelen golit ekmeğine, şehir dışından, hatta yurt dışından da oldukça talep olduğu söylenir. Şehre gelip golit ekmeğinin bir kez tadına bakan ve ne kadar uzun süre dayanabildiğini öğrenenler, memleketlerine dönerken yanlarında mutlaka golit ekmeği götürürler. Bu ekmek, yurt dışındaki tanıdıklarına sık sık gönderilen bir lezzet de olur.
Golit ekmeği, Giresun’un meşhur lezzetlerinden biridir. 4 günde
hazırlanan, 2 yıl boyunca bozulmayan bu ekmek, hem lezzeti hem de
dayanıklılığı ile dikkat çeker. Golit ekmeği, taş fırında odun
közü ile pişirilen, su ve maya ile hazırlanan hamurdan yapılır.
Simit şeklinde olan bu ekmek, ıslatılarak yenir. Giresun’un
Şebinkarahisar ilçesinde hala golit ekmeği yapan yerler vardır.
Bu ekmek, şehre gelen ziyaretçilerin ve bir kez tadına bakanların
memleketlerine dönerken yanlarında mutlaka götürdükleri bir
lezzettir. Eğer siz de golit ekmeği denemek isterseniz, Giresun’a
yolunuz düşerse, bu ekmekten mutlaka alın. Pişman
olmayacaksınız.
