Kutnu Kumaşı: Tarihi, Özellikleri ve Kullanım Alanları

Kutnu kumaşı, Gaziantep’te yüzyıllardır üretilen ve kullanılan, ipek ve pamuk ipliklerinden dokunan, renkli ve desenli bir kumaş türüdür. Osmanlı padişahlarının da tercih ettiği bu kumaş, günümüzde yöresel kıyafetlerden dekoratif ürünlere kadar birçok alanda kullanılmaktadır. Peki kutnu kumaşı nedir, nasıl üretilir, özellikleri nelerdir ve nerelerde kullanılır? İşte kutnu kumaşı hakkında merak edilenler…

Kutnu Kumaşı Nedir?

Kutnu kumaşı, çözgüleri ipek, atkıları pamuk ipliğinden saten örgü ile dokunmuş, üzerinde çözgü yönünde, renkli çözgüleri olan bir tür yarım ipekli kumaş, bir çeşit desenli atlastır. Kutnu, Arapça’da “kadın giysisi” anlamına gelmektedir. Kutnu kumaşı, tarihi bir geçmişe sahip olup, 16. yüzyıldan itibaren Türkiye’de üretilmektedir3. Kutnu kumaşı, tamamen el tezgâhlarında ve değişik şekillerde dokunmaktadır. Kutnu kumaşının çözgü tel sayısı, örgüsü, renkleri ve desenlerine göre farklı isimlerle anılan birçok çeşidi bulunmaktadır. Kutnu kumaşı, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından üretimi denetlenen ve kalitesi korunmaya çalışılan bir kumaştır.

Kutnu Kumaşının Özellikleri Nelerdir?

Kutnu kumaşının bazı özellikleri şunlardır:

• Doğal bir kumaştır. İpek ve pamuk ipliklerinden üretilmektedir.
• Parlak bir görünüme sahiptir. Renkli ve desenli olması, kumaşa şıklık katmaktadır.
• Farklı sıklığa sahip çeşitli modelleri bulunmaktadır. Çözgü tel sayısı 4 bin - 5 bin aralığında olana kutnu, 3 bin - 4 bin aralığında olana meydaniye kutnu, 2 bin - 3 bin aralığında olana alaca kutnu kumaş ismi verilmektedir.
• Temizliğine dikkat edilmesi gerekir. Makinede yüksek derecelerde yıkanması kumaşa zarar verebilir veya ömrünü azaltabilir.
• Son yıllarda üretiminde suni ipek de kullanıldığı görülmektedir.
• Kutnu kumaş fiyatları diğer kumaşlara nazaran yüksektir. Kumaşın kalitesine göre fiyat yükselebilmektedir.

Kutnu Kumaşı Nerelerde Kullanılır?

Kutnu kumaşı, hem geleneksel hem de modern birçok alanda kullanılabilmektedir. Kutnu kumaşından yapılan bazı ürünler şunlardır:

• Yöresel kıyafetler: Kutnu kumaşı, Anadolu insanının şık gözükmek istediği bir kumaş olarak bilinmektedir2. Özellikle Gaziantep yöresinde, gelinlik, damatlık, bindallı, cepken, şalvar, entari, kaftan, peştemal, yemeni gibi kıyafetlerde kutnu kumaşı kullanılmaktadır.
• Dekoratif ürünler: Kutnu kumaşı, ev ve iş yerlerinde dekorasyon amacıyla da tercih edilmektedir. Perde, yastık, masa örtüsü, duvar süsü, abajur, sehpa örtüsü gibi ürünlerde kutnu kumaşı kullanılmaktadır.
• Aksesuarlar: Kutnu kumaşı, çeşitli aksesuarlarda da kullanılmaktadır. Şal, fular, eşarp, çanta, terlik, ayakkabı, cüzdan, takı, anahtarlık gibi ürünlerde kutnu kumaşı kullanılmaktadır.
• Turistik giysiler: Kutnu kumaşı, turistlerin ilgisini çeken bir kumaş olarak da bilinmektedir. Folklor kıyafeti, elbise, etek, bluz, gömlek, ceket, pantolon, şort, tulum, t-shirt gibi ürünlerde kutnu kumaşı kullanılmaktadır.

Kutnu Kumaşı Nereden Alınır?

Kutnu kumaşı, Türkiye’de sadece Gaziantep’te üretilmektedir. Gaziantep’in Şahinbey ilçesinde, Bakırcılar Çarşısı’nda kutnu kumaşı ve bu kumaştan yapılan ürünleri bulabilirsiniz2. Ayrıca internet üzerinden de kutnu kumaşı ve ürünleri satan siteler bulunmaktadır.

Kutnu kumaşı, Gaziantep’in gururu olan, tarihi, özellikleri ve kullanım alanları ile dikkat çeken bir kumaştır. Kutnu kumaşı, hem geleneksel hem de modern birçok alanda kullanılabilmekte, hem kalitesi hem de şıklığı ile beğeni toplamaktadır. Kutnu kumaşı, kültürümüzün bir parçası olan, korunması ve tanıtılması gereken bir kumaştır.