Krossing over nedir? Genetik çeşitliliğin sırrı ne?

Krossing over, mayoz bölünme sırasında homolog kromozomların kardeş olmayan kromatitleri arasında gerçekleşen gen alışverişidir. Bu olay, yavru hücrelerde yeni alel kombinasyonlarının oluşmasını sağlar. Krossing over, canlılarda genetik çeşitliliğin en önemli kaynaklarından biridir. Peki, krossing over nasıl gerçekleşir, önemi nedir, sonuçları nelerdir?

3062

Genetik, canlıların kalıtsal özelliklerini inceleyen bir bilim dalıdır. Genetikte, canlıların özelliklerini belirleyen ve DNA molekülleri üzerinde bulunan gen adı verilen birimler incelenir. Genler, kromozom adı verilen yapılar içinde grup halinde bulunur. Kromozomlar, hücre bölünmesi sırasında kendilerini eşleyerek yavru hücrelere aktarılır. Hücre bölünmesi, iki türde gerçekleşir: mitoz ve mayoz. Mitoz bölünme, vücut hücrelerinin bölünmesi ve büyümesi için gerçekleşir. Mayoz bölünme ise üreme hücrelerinin, yani gametlerin oluşması için gerçekleşir. Mayoz bölünme, iki aşamalı bir bölünmedir. İlk aşamada, homolog kromozomlar eşleşir ve krossing over adı verilen bir olay gerçekleşir. Krossing over, homolog kromozomların kardeş olmayan kromatitleri arasında gen alışverişidir. Bu olay, yavru hücrelerde yeni alel kombinasyonlarının oluşmasını sağlar. Krossing over, canlılarda genetik çeşitliliğin en önemli kaynaklarından biridir.

Krossing over nasıl gerçekleşir?

Krossing over, mayoz bölünmenin ilk aşaması olan profaz I evresinde gerçekleşir. Profaz I evresinde, homolog kromozomlar eşleşir ve tetrat adı verilen dört kromatitli bir yapı oluşturur. Tetratların kardeş olmayan kromatitleri arasında, kiyazma adı verilen noktalarda parça değişimi gerçekleşir. Bu parça değişimi, krossing over olarak adlandırılır. Krossing over, farklı kromozomlarda bulunan genlerin alelleri arasında yer değiştirme olayıdır. Krossing over, rastlantısal bir olaydır ve her kromozom çifti için farklı sayıda ve yerde gerçekleşebilir. Krossing over, genlerin birbirine olan uzaklığı ile doğru orantılıdır. Bir kromozom üzerinde bulunan genler birbirinden ne kadar uzaksa, krossing over olasılığı da o kadar fazladır.

Krossing overin önemi nedir?

Krossing overin önemi, genetik çeşitliliği sağlamasıdır. Genetik çeşitlilik, canlıların farklı özelliklere sahip olması ve bu özellikleri yavrularına aktarmasıdır. Genetik çeşitlilik, canlıların uyum sağlama, evrimleşme, hastalıklara dirençli olma gibi pek çok avantaj sağlar. Krossing over, mayoz bölünme sırasında gerçekleşen bir olay olduğu için, genetik çeşitliliği üreme hücreleri üzerinden sağlar. Krossing over ile bağlı genler birbirinden ayrılır ve yeni gen kombinasyonları ortaya çıkar. Böylece, mayoz bölünme sonucunda oluşan gametler, birbirinden farklı genetik yapıya sahip olur. Bu gametler, döllenme sırasında birleşerek yeni bir birey oluşturur. Bu birey, ebeveynlerinden farklı özelliklere sahip olabilir. Bu da, canlılarda genetik çeşitliliğin artmasını sağlar.

Krossing overin sonuçları nelerdir?

Krossing overin sonuçları, genetik çeşitliliğin artması ve yeni fenotiplerin ortaya çıkmasıdır. Fenotip, canlının gözle görülen özellikleridir. Fenotip, genotip adı verilen genetik yapı ile çevresel faktörlerin etkileşimi sonucunda belirlenir. Krossing over, genotipte değişikliklere neden olur. Bu değişiklikler, fenotipte de farklılıklar yaratır. Örneğin, insanlarda göz rengi, krossing over ile etkilenen bir özelliktir. Göz rengi, birçok genin etkisi altındadır. Bu genler, krossing over ile farklı aleller arasında yer değiştirir. Bu da, insanlarda farklı göz renklerinin oluşmasına neden olur. Krossing over, aynı zamanda yeni fenotiplerin ortaya çıkmasına da neden olabilir. Örneğin, bitkilerde çiçek rengi, krossing over ile etkilenen bir özelliktir. Çiçek rengi, iki genin etkisi altındadır. Bu genler, krossing over ile farklı aleller arasında yer değiştirir. Bu da, bitkilerde farklı çiçek renklerinin oluşmasına neden olur. Krossing over, canlılarda genetik çeşitliliğin artmasını ve yeni fenotiplerin ortaya çıkmasını sağlayan bir olaydır. Krossing over, canlıların uyum sağlama, evrimleşme, hastalıklara dirençli olma gibi pek çok avantaj sağlar. Krossing over, canlıların genetik yapısını değiştiren bir olaydır. (Erhan Taylan)

Paylaş