İnsan Hakları Derneği Çanakkale Şubesi, "Anadil Hakkı İnsan Hakkıdır" başlıklı etkinlikte, kültürel çeşitliliği ve anadilin önemini vurguladı. Rumca, Romanca, Sanskritçe ve diğer dillerin temsilcileri, dilin ve kültürün korunması için çağrıda bulundu. Etkinlik, Erzincan İliç Çöp Dere Altın Madeni'nde 13 Şubat'ta siyanürlü yığın liçi sahasında meydana gelen göçükte hayatını kaybeden işçiler anılarak başladı.
İHD Çanakkale Şubesi tarafından düzenlenen etkinlikte, çeşitli dillerden temsilciler bir araya geldi. Rumca, Romanca, Sanskritçe ve daha birçok dilin temsilcileri, kendi dillerinin ve kültürlerinin önemini vurguladı. Söyleşiye, Rum dili adına katılan Maria Chanlidu, Rumlar'ın yaşadığı sorunlar ve Rum dilinin maruz kaldığı baskılar ile eğitimdeki zorluklar hakkında bilgi verdi. Roman dilini temsilen katılan Orhan Galjus, Roman dilinin çeşitliliği, dünya çapında Romanların karşılaştığı sorunlar ve talepleri hakkında açıklamada bulundu. Çerkez diline ve kültürüne yönelik katılım sağlayan Enver Sağlam, Çerkez dilinin önemi, kültürel zorluklar ve dilin gelecek nesillere aktarılmasındaki endişelerini paylaştı. Pomak kültürünü temsilen katılan Halil İnrahim Dirik, Pomak dilinin yazı dili olmamasından kaynaklanan endişeleri ve Pomak kültürü için verdikleri mücadeleyi dile getirdi. Kurmanci dili adına katılan Şeyhmus Arslan, Kürtlerin yok sayılması, Kürt halkının dilinin parlamentoda bile baskılanması ve mikrofonun kapatılması gibi engellere maruz kalmasından söz etti. İslam Arpat, dilin ve tüm dillerdeki ezgilerin ve şarkıların özgünlüğü ve güzelliği hakkında konuşmuş ve cezaevi sürecinde yaşadıklarını paylaştı. Son olarak, sosyolog ve avukat Cahit Kırkazak, kaybolan diller ve dil üzerinden hukuksal ve sosyal bağlamda anadilin önemini ele aldı.
İHD tarafından yapılan açıklamada, “Anadilin önemini vurgulamak için düzenlediğimiz bu söyleşide halkların anadilleri ve kültürlerinin tanınması, anadilleri üzerinde yaşadıkları zorlukları anlamak, azınlık olarak algılanan grupların nasıl görüldüğünü keşfetmek, anadilin önemini hukuksal ve sosyal bağlamlarda vurgulamak istiyoruz. Bu nedenle, Türkiye’nin zenginliği olan tüm anadillerinin ve dilsel çoğulluğun herkes tarafından sahiplenilmesi ve desteklenmesi, farklılıklarımızla barış içinde bir arada yaşamanın karşısında ki engellerin kaldırılması adına gerekli çabanın gösterilmesi istiyoruz” denildi.
(DAMLA YELTEKİN)
