Türkiye’de yaşanan enflasyon, döviz kuru, faiz ve işsizlik gibi ekonomik sorunlar, halkın alım gücünü ve yaşam kalitesini her geçen gün düşürüyor. Özellikle gıda fiyatlarındaki artış, milyonlarca insanı açlık ve yoksulluk sınırının altına itiyor. Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu’nun araştırma sonuçları, aralık ayında dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarının (açlık sınırı) 16 bin 483 liraya, gıda harcaması ile giyim, konut, ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarının (yoksulluk sınırı) ise 46 bin 837 liraya yükseldiğini ortaya koydu.
Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu, açlık sınırını hesaplarken, Yeni Çalışma Grubu’nun güncel beslenme kalıbını temel alıyor. Bu kalıba göre, yetişkin bir erkeğin günlük enerji ihtiyacı 2 bin 900 kilokalori, yetişkin bir kadının ise 2 bin 300 kilokalori olarak belirleniyor. Ayrıca, 15-19 yaş grubu bir çocuğun günlük enerji ihtiyacı 2 bin 800 kilokalori, 4-6 yaş grubu bir çocuğun ise 1 bin 650 kilokalori olarak hesaplanıyor. Bu değerler, dört kişilik bir ailenin günlük enerji ihtiyacının 9 bin 650 kilokalori olduğunu gösteriyor. Bu ihtiyacı karşılayacak gıda ürünlerinin fiyatları ise, doğrudan piyasadan derleniyor. Böylece, dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) belirleniyor.
Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu, yoksulluk sınırını hesaplarken, açlık sınırının yanı sıra, dört kişilik bir ailenin gıda harcaması ile giyim, konut, ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarını da dikkate alıyor. Bu harcamaların miktarı, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Hanehalkı Bütçe Anketi verilerine göre belirleniyor. Buna göre, dört kişilik bir ailenin gıda harcaması ile giyim, konut, ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı (yoksulluk sınırı) hesaplanıyor.
Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu’nun araştırma sonuçlarına göre, aralık ayında dört kişilik bir ailenin açlık sınırı, bir önceki aya göre yüzde 2,49 oranında artarak 16 bin 483 liraya yükseldi. Yoksulluk sınırı ise, yüzde 2,5 oranında artarak 46 bin 837 liraya çıktı. Bu rakamlar, Türkiye’nin yaşadığı ekonomik krizin boyutlarını gözler önüne seriyor. Örneğin, aralık ayında asgari ücret 3 bin 577 lira olarak belirlendi. Bu da, dört kişilik bir ailenin açlık sınırının yaklaşık 4,6 katı, yoksulluk sınırının ise yaklaşık 13,1 katı anlamına geliyor. Başka bir ifadeyle, asgari ücretli bir çalışanın, dört kişilik bir ailenin açlık sınırına ulaşabilmesi için 4,6 işte, yoksulluk sınırına ulaşabilmesi için ise 13,1 işte çalışması gerekiyor.
Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu’nun araştırma sonuçlarına göre, aralık ayında dört kişilik bir ailenin açlık sınırı, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 72,5 oranında arttı. Yoksulluk sınırı ise, yüzde 76,8 oranında arttı. Bu da, Türkiye’de yaşanan enflasyonun, gıda fiyatlarını ve temel ihtiyaç maliyetlerini nasıl katladığını gösteriyor. Örneğin, aralık 2022’de dört kişilik bir ailenin açlık sınırı 9 bin 549 lira, yoksulluk sınırı ise 26 bin 484 lira idi. Bu rakamlar, bir yılda sırasıyla 6 bin 934 lira ve 20 bin 353 lira arttı. Bu artışlar, asgari ücretin yüzde 50 oranında arttığı bir yılda bile, çalışanların alım gücünün nasıl eridiğini ortaya koyuyor. (Saim Tunçman)
