Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, geçen yıl ilk boğa sperması ihracatını Azerbaycan'a gerçekleştiren Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğünün (TİGEM) kısa süre önce dost ve kardeş ülkeye 9 bin doz sperma daha ihraç ettiğini belirterek Türkiye'nin güçlü bağlara sahip olduğu çevre ülkelerde tarımsal üretimin artırılması ve geliştirilmesine yönelik iş birliği ve desteklerinin süreceğini bildirdi.
Bakan Yumaklı, 2024-2028 yılları arasında uygulayacakları hayvancılık yol haritasının en önemli maddelerinden birinin de suni tohumlama ve yerli sperma kullanımının teşvik edilerek verimliliğin artırılması olduğunu anımsattı.
Türkiye'de yerli sperma üretiminde söz sahibi kuruluşlardan birinin de Bakanlığa bağlı TİGEM olduğuna dikkati çeken Yumaklı, kuruluşun Sultansuyu Tarım İşletmesi Sperma Üretim Merkezi'nde genetik kapasitesi yüksek boğalardan sperma elde edildiğini, özel sektör aracılığıyla çiftçilere ulaştırılan bu dondurulmuş spermaların, hayvansal üretimde kullanılması ile et ve süt verimi daha yüksek büyükbaş hayvanların yetiştirildiğini aktardı.
Sultansuyu Tarım İşletmesi bünyesindeki Sperma Üretim Merkezi'nde, Türkiye'deki dondurulmuş boğa sperması üretiminin yüzde 38'inin gerçekleştirildiğini bildiren Yumaklı, şu değerlendirmelerde bulundu; “Merkezimiz Türkiye'deki izinli merkezler arasında en yüksek paya sahip durumda. Aynı şekilde elde ettiği satış rakamı ile de bu alanda açık ara lider konumda. Sultansuyu Tarım İşletmemizde yeni boğaların tedariki amacıyla da Boğa Anası ve Boğa Adayı Üretim Tesisi'ni projelendirdik. Böylelikle bu tesiste ülke içerisindeki tüm sperma üretim merkezlerinin boğa ihtiyaçlarının 2026 yılından itibaren karşılanmasını hedefliyoruz."
Bakan Yumaklı, TİGEM'in, hayvancılık yol haritasının en önemli enstrümanlarından biri olan suni tohumlama ve yerli sperma kullanımının artırılmasına büyük katkıları olduğunun altını çizerek şunları kaydetti; “Kuruluşumuz aynı zamanda, Türkiye'nin yanı sıra yurt dışında da gıda güvenliğinin sağlanmasına yönelik önemli çalışmalar yürütüyor. 2023 yılında Azerbaycan'a gerçekleştirdiği 7 bin 200 dozluk satışla ilk ihracatını gerçekleştiren Kuruluşumuz, bu yıl dost ve kardeş ülkeye farklı ırklardan 9 bin doz sperma daha ihraç etti. Bu sayede Azerbaycanlı yetiştiricileri de TİGEM'in üstün özelliğe sahip genetik materyali ile buluşturmuş olduk. Yaptığımız iş birliklerinin, ülkemizin bilgi ve tecrübesinin kardeş ülkelere aktarılarak bu ülkelerin tarım sektörlerini güçlendireceğini umut ediyoruz. Bu bağlamda, Bakanlık olarak köklü bağlara sahip olduğumuz çevre ülkelerde tarımsal üretimin artırılması ve geliştirilmesine yönelik iş birliği ve desteklerimiz bundan sonra da devam edecek" dedi.
Sultansuyu Tarım İşletmesi Sperma Üretim Merkezi'nde yılda 1 milyon doz sperma üretiliyor. Bugüne kadar 7,5 milyon doz dondurulmuş boğa sperması üretilen merkezden özel sektöre bugüne kadar 5,5 milyon doz sperma satışı gerçekleştirildi. Halihazırda 42 baş boğa ile faaliyetlerine devam eden TİGEM bünyesindeki tesiste; siyah alaca, simmental, esmer, şarole, limuzin ve Belçika mavisi ırklarından üretim yapılıyor. Kuruluş, yetiştiricilerin talepleri doğrultusunda ırk çeşitlendirme çalışmalarına devam ediyor. Merkezdeki üstün vasıflı boğa sayısının artırılarak yıllık dozun 1,5 milyona çıkarılması hedefleniyor. Öte yandan, yüksek kaliteli boğa sperması ihracatı, genetik çeşitliliğin ve hayvan ıslahının geliştirilmesine katkı sağlarken Türkiye'nin tarım ve hayvancılık alanındaki teknolojik ve bilimsel ilerlemelerini yansıtarak küresel pazarda rekabet edebilirliğini de artırıyor. Sperma ihracatı aynı zamanda, ekonomik büyümeye katkıda bulunurken Türk çiftçilerine ve üreticilerine yeni pazarlar ve iş fırsatları da sağlıyor.
(ERHAN TAYLAN)
